طراحی و تبیین مدل مدیریت اخلاق گرا با رویکرد کاربردی- ارزشی(مورد مطالعه وزارت نفت)

اخلاقیات از جمله مباحث مورد توجه بشر در طول اعصار متمادی بوده و شواهد حاکی از آن است که این موضوع حتی از زمان خلقت انسان، مورد توجه قرار گرفته است. امروزه و با گذر زمان تحقق اخلاق در سطح فردی و سازمانی به عنوان یکی از اصلی ترین آرمان های سازمان مورد توجه قرار دارد، تا آنجا که نظریه پردازان حوزه مدیریت استراتژیک، تحقق اخلاق کسب و کار را به عنوان یکی از مهمترین مزایای رقابتی سازمان در فرآیند تدوین استراتژی معرفی می نماید. در این میان مدیریت اخلاق مدار به عنوان یکی از مهمترین حوزههای اخلاق مورد توجه محققان بسیاری قرار گرفته است. چنانچه مدیریت را جوهره سازمان تلقی نماییم، بی شک میتوان به نقش غیر قابل انکار آن در تحقق اخلاق در تمامی سطوح سازمان پی برد. بر این اساس تعریف، شناخت و توسعه مفهوم مدیریت اخلاقگرا از اهمیت ویژه ای برخوردار خواهد بود. در این پژوهش سعی بر آن است که با معرفی، شناخت، استفاده و عبور از ادبیات فلسفی گسترده حوزه اخلاق، همچنین بهره مندی از نظرات خبرگان حوزه اخلاق و مدیریت، به مدلی کاربردی-ارزشی از مدیریت اخلاقگرا، هماهنگ با فلسفه اخلاق اسلامی، دست پیدا نمود. بدین منظور پژوهش در 4 فاز اصلی شامل بر مرور ادبیات موضوع، فاز کیفی، فاز کمی و روایی سنجی نهایی مدل بر اساس نظر خبرگان، صورت پذیرفته است. روش مورد کاربرد در فاز کیفی تکنیک دلفی و روش مورد کاربرد در فاز کمی مدلسازی معادلات ساختاری بوده است. مدل نهایی 11 شاخص مدیریت اخلاق گرا را احصا نموده است. این شاخصها ذیل سه دسته عامل اصلی فردی، زمینه ای و ساختاری دسته بندی شده و رتبه بندی و میزان تاثیر هر یک با استفاده از مدلسازی معادلات ساختاری تعیین گردیده است. خروجی پژوهش عامل زمینه ای را به عنوان مهمترین عامل تاثیرگذار بر مدیریت اخلاقگرا معرفی مینماید. دو عامل ساختاری و فردی نیز به ترتیب در رتبه بعدی قرار دارند. همچنین خروجی ها 3 شاخص جو اخلاقی، سیستم جبران پاداش و میزان اهمیت دیگران را به عنوان مهمترین شاخصهای تاثیرگذار در مدل معرفی نموده است.